uw locatie: www.bootbouwer.nl   faq: stripplanked bouwen

Bouwmethoden: stripplanked bouwen. INLEIDING. Veel bootbouwers zien graag een fraaie ronde romp. De benodigde vaardigheden en gereedschappen voor de bouw ervan smoorden pogingen daartoe in het verleden vaak in de kiem. Bij de traditionele aanpak werden mallen in samenstel met de kielbalk etc. opgesteld op een bouwraam, waarna de massieve beplanking passend moest worden aangebracht. Dit bewerkelijke karwei moest met zorg worden uitgevoerd. Tot slot werden de naden gebreeuwd. Deze methode, die bekend staat als karveelbouw, stelt hoge eisen aan het technisch kunnen van de bouwer. Tegenwoordig kunnen we een schitterende ronde romp maken zonder veel van de gereedschappen en vaardigheden die nodig waren voor de traditonele rondspantconstructie, door gebruik te maken van de stripplanked methode. Daarbij tekent men mallen af op een goedkoop plaatmateriaal en zaagt deze vervolgens uit. Deze mallen worden vervolgens op de kop op het bouwraam geplaatst, evenals de boeg, de spiegel en de kielbalk (en soms de kimwegers en dolboorden). In sommige gevallen worden mallen vervangen door een blijvende multiplex schotten. Een Beaumaris 24' van Selway Fisher in aanbouw: beeld typerend voor de stripplanked methode: de latten worden aangebracht op schotten, spiegel en/of tijdelijke mallen. Is deze "bouwmal" eenmaal gereed dan worden de kanten van de schotten, kiel etc. zodanig aangeschuind dat ze aansluiten op de beplanking die bestaat uit smalle evenwijdige latten massief hout, meestal red cedar. De strips worden tijdelijk bevestigd aan de mallen maar permanent verlijmd aan de kiel, spiegel etc. en aan elkaar. Als de romp eenmaal bedekt is met cedar strips, dan wordt deze opgeschoond en veelal bekleed. Cedar is vrij zacht en heeft daarom een bekleding nodig; sommige andere houtsoorten zouden zonder kunnen. De bekleding bestaat vaak uit glasvezelweefsel en epoxyhars, wat de natuurlijke houtkleur in tact laat en de cedar een beschermende harde buitenoppervlakte geeft. Een andere mogelijkheid is de latten te overtrekken met stroken fineer, die vaak diagonaal worden gelegd. De scheg en buitenkiel etc. kunnen worden aangebracht voor de romp wordt gelost van de mallen en wordt omgedraaid. Eenmaal rechtop wordt de binnenkant geschoond en eventueel ook gecoat. Wat we nu hebben is een romp"schaal" die veel lichter is dan de traditionele beplankte romp, maar die net zo sterk is en klaar om af te werken. De voordelen van deze methode, afgezien van het feit dat je eindigt met een prachtige ronde romp, zijn vergeleken met de traditionele karveelbouw, de lagere kosten en gewicht alsmede tijdwinst. Daarbij zijn veel minder vaardigheden en gereedschappen vereist. Voor verdere details over de Stitch and tape methode: Zie o.a. Selway Fisher's : "A manual of strip plank construction techniques".(zie boeken/bouwtechnieken).   De STRIPPLANKED BOUWMETHODE. In het onderstaande worden verschillende Selway Fisher ontwerpen als voorbeeld gebruikt;meestal de 17' 19" Indian Runner steam launch. A. De mallen worden zorgvuldig geplaatst op een eenvoudig bouwraam. B.In dit geval is de binnensteven gelamineerd (uit gebogen delen gelijmd);het kan evenwel ook uit massief hout. Let ook op de binnenkielbalk die ter plaatse op de mallen wordt gelamineerd. C. Het aanbrengen van de latten wordt begonnen; in dit geval vanaf de schuurlijst tot het punt waarop het buigen van het hout te moeilijk wordt. Soms kun je in een keer doorwerken vanaf de schuurlijst tot aan de kielbalk. D. In dit geval werd opgehouden bij de kim om vervolgens weer te beginnen vanaf de kielbalk, tot aan het eerste deel van de beplanking. Dit betekent dat een aantal latten moeten worden afgeschuind. Als de bouwer daar de voorkeur aan geeft kan hij ook bij de kim beginnen en van daaruit naar boven en onderen te werken, dit om te voorkomen dat onderweg van richting moet worden veranderd. E. In sommige gevallen worden voor het beplanken eerst nog andere onderdelen aangebracht; in dit voorbeeld is een kimweger ter plekke gelamineerd bij een 25' 6" Snow Bunting. F. Is de beplanking compleet en opgeschoond dan wordt de romp bekleed met glasweefsel of fineer. G. De buitenkielbalk en de scheg kunnen in model verlijmd worden terwijl de romp nog op de kop ligt. Vervolgens worden ze losgenomen, geschoond en definitief gemonteerd voor de romp gekeerd wordt. Het voorbeeld hierboven is de SF Edwardian 26. H. De gecoate romp met de verlijmde buitensteven etc. na het keren. I. De voltooide boot; hierboven de 17' 9" Indian Runner en onder de 25' 6" Snow Bunting.

terug naar pagina-begin